Dezynfekcja promieniowaniem UV-C

Promieniowanie ultrafioletowe (UV) dzieli się na trzy zakresy UV-A (długość fali 400-315 nm), UV-B (długość fali 315-280 nm) oraz UV-C (długość fali 280-100 nm) – ta ostatnia jest szkodliwa dla organizmów żywych. Zakres od 230 do 275 nm działa bakteriobójczo, gdyż to promieniowanie jest absorbowane przez kwasy nukleinowe i białka, prowadząc do uszkodzenia łańcucha DNA i RNA. Trzeba mieć na uwadze, że promieniowanie UV-C jest szkodliwe dla wszystkich organizmów żywych, również dla człowieka. W naturze ten zakres promieniowania blokowany jest przez ziemską atmosferę, dlatego nie musimy się go obawiać, natomiast promieniowanie UV-A jest szkodliwe jedynie w nadmiarze.

lampy uv

Lampy UV do dezynfekcji generują promieniowanie UV-C, dzięki czemu możliwe jest jego wykorzystanie do niszczenia zagrożeń mikrobiologicznych, w tym bakterii, wirusów, grzybów i ich zarodników, prątków czy form przetrwalnikowych. Lampy UV do dezynfekcji najlepiej sprawdzają się do odkażania powietrza i powierzchni, a także do dezynfekcji wody. Aby osiągnąć pełną skuteczność, należy przestrzegać zaleceń producenta co do czasu naświetlania i sposobu ekspozycji, warto też stosować więcej niż jedną metodę odkażania.

Lampa UV do dezynfekcji pomieszczeń – gdzie znajdzie zastosowanie?

W czasach przed pandemią COVID lampy UV do odkażania stosowane były przede wszystkim w placówkach medycznych, farmaceutycznych, czy w przetwórstwie i przemyśle wymagającym zachowania sterylnych warunków. Obecnie zakres użytkowania jest znacznie szerszy, a tego typu urządzenia znajdą miejsce wszędzie tam, gdzie liczy się zachowanie mikrobiologicznej czystości. Oprócz wspomnianych placówek medycznych będą to więc też placówki handlowe, biura, lokale usługowe, sektory fitness i beauty, szkolnictwo, hotelarstwo i turystyka, rozrywka, transport publiczny i wiele innych – tam sprawdzi się lampa UV. Dezynfekcja pomieszczeń i powierzchni ochroni pracowników, klientów i gości przed ryzykiem zakażenia wirusami i bakteriami przenoszonymi drogą kropelkową, zapewni też mikrobiologiczną czystość powierzchni i przedmiotów poddanych naświetlaniu.

Rodzaje lamp UV

Lampy UV do dezynfekcji powietrza i pomieszczeń dzielą się na kilka rodzajów ze względu na sposób pracy oraz wykorzystanie i typ mocowania. Wyróżniamy lampy bakteriobójcze sufitowe (których promienie padają bezpośrednio na podłogę oraz powierzchnie znajdujące się pod urządzeniem), lampy ścienno-sufitowe z regulacją (do montażu na ścianie lub suficie, dzięki czemu można dopasować kąt i miejsce padania promieni UV), oraz lampy bakteriobójcze na statywie (są przenośne, z możliwością regulowania kąta padania światła).

Jeżeli chodzi o sposób pracy, to tutaj wyróżniamy dwie główne grupy:

  • Lampy UV do dezynfekcji przepływowe – są to urządzenia służące do dezynfekcji powietrza w zamkniętych pomieszczeniach. Zaciągają powietrze do zamkniętej komory dekontaminacyjnej, w której odbywa się dezynfekcja. Dodatkowo dzięki zastosowaniu odpowiednich filtrów, z powietrza usuwane są nie tylko drobnoustroje, ale również drobinki pyłów, kurzu, smogu i inne stałe zanieczyszczenia. Urządzenia te nie wykazują szkodliwego wpływu na człowieka, gdyż promienie UV nie wydostają się poza komorę, jednak modele przepływowe do dezynfekcji nie nadaje się do odkażania powierzchni, a jedynie powietrza.

  • Lampy UV do dezynfekcji bezpośredniego działania – tego rodzaju lampa UV służy do dezynfekcji powierzchni, przedmiotów, podłóg oraz innych elementów, na które bezpośrednio pada światło. Warunek skutecznej dezynfekcji jest taki, że dezynfekowana powierzchnia musi być objęta działaniem lampy i poddana dezynfekcji przez ściśle określony czas, który zależny jest od rodzaju drobnoustrojów. Czas naświetlania wynosi od kilku minut do kilku godzin i należy pod tym względem przestrzegać zaleceń producenta. Promieniowanie UV oddziałujące bezpośrednio wykazuje negatywny wpływ na organizm człowieka i zwierząt, dlatego na czas przeprowadzania dezynfekcji nikt nie powinien znajdować się w obrębie działania lampy.

  • Lampy UV do dezynfekcji dwufunkcyjne – to takie, które łączą obie te metody – przepływowego dezynfekowania powietrza oraz naświetlania bezpośredniego. Metody te mogą działać niezależnie od siebie lub jednocześnie, co zapewnia najwyższą skuteczność.

Lampy UV – dezynfekcja a koronawirus

Dezynfekcja promieniowaniem UV-C jest polecaną metodą odkażania pomieszczeń i powierzchni również w przypadku koronawirusa. Promienniki UV-C już w kilka sekund dezaktywują i likwidują zdecydowaną większość wirusów. Należy jednak pamiętać o tym, że promieniowanie UV nie może być wykorzystywane do dezynfekcji rąk i skóry, dlatego konieczne jest stosowanie równolegle zasad higieny rąk, a także utrzymywanie dystansu społecznego i noszenie maseczek ochronnych na twarz. Połączenie powyższych metod zapewnia naprawdę wysoką ochronę przed transmisją i zarażeniem się koronawirusem oraz innymi patogenami.