Hipoksja, saturacja, niedotlenowanie, duszność to terminy, które często są mylone przez pacjentów. Są ze sobą powiązane, często jeden jest powikłaniem drugiego ale nie oznaczają tego samego. Zacznijmy od początku, czyli od uczucia duszność. Kto z nas nigdy nie powiedział: ,, duszno mi?'' Tylko skąd wiemy, że to co czujemy to rzeczywiście duszność? Określenie duszności w medycynie jest określeniem subiektywnym tzn. że każdy z nas inaczej to odczuwa i opisuje, podobnie jak odczuwanie bólu. Dla jednych dusznością będzie utrudnienie swobodnego oddychania np. przy bieganiu, dla innych intensywny kaszel, inni będą opisywać zjawisko duszności w pogłębiającej się chorobie płuc.

Duszność może występować przy różnych schorzeniach:

  • chorobach układu oddechowego: w astmie, mukowiscydozie, POCHP w przewlekłym zapaleniu płuc
  • w patofizjologiach układu krążenia, niewydolności prawo komorowej serca, w chorobie wieńcowej 
  • w chorobach żył przy zakrzepowej niewydolności naczyń
  • w chorobach psychosomatycznych, nerwicach, w różnego rodzaju fobiach

O czym mówi nam wskaźnik saturacji czyli niedotlenienia organizmu?

Często również pacjenci zgłaszają duszność, która nie niesie za sobą żadnych zmian w parametrach oddechowych chorego. W zdecydowanej większości pierwszym parametrem jaki ulega zmianie w następstwie pojawienia się duszności jest saturacja. Saturacja (łac. Saturato) po polsku nasycenie krwi gazem. W medycynie powszechnie uznaje się, iż określenie saturacja, odnosi się do poziomu nasycenia krwi tętniczej tlenem. Ogólnie można powiedzieć, iż wraz ze spadkiem saturacji chory będzie odczuwał duszność (wyjątek zaawansowane choroby płuc). Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż nie każda duszność będzie niosła ze sobą spadek saturacji.

Groźne niedotlenienie organizmu – hipoksja.    

Hipoksja, kliniczne określenie niedotlenienia organizmu, wynikające z ograniczenia wymiany tlenowej bądź w następstwie nieefektywnego transportu tlenu przez krew. Jest niezwykle groźnym symptomem, wszak bez tlenu organizm obumiera. Przerwa w dostępie dopływu tlenu do serca a przede wszystkim mózgu jest zagrożeniem dla zdrowia i życia. Jednak zanim dojdzie do ograniczenie dostaw tlenu do mięśnia sercowego i mózgu, organizm stara się ,,odciąć” od tlenu inne mniej istotne dla przeżycia organy.

Wyróżniamy kilka rodzajów hipoksji:

  • anoksemiczną (hipoksemiczną) - wywołaną spadkiem wymiany tlenowej w płucach
  • anemiczna – wywołaną zmniejszeniem pojemności utlenowanej krwinki, w krwotokach oraz zatruciu tlenkiem węgla
  • krążenia – wynikająca jako następstwo chorób łożyska naczyniowego, zatory
  • histotoksyczna – jako następstw zatrucia organizmu np. cyjankiem
  • wysokościowa – która jest związana z obniżeniem ciśnienie atmosferycznego na dużych wysokościach nad poziomem morza

Pierwsze objawy hipoksji:

  • uczucie mrowienia w dłoniach i stopach
  • zmiana koloru płytki paznokciowej na siny
  • zwiększenie liczby oddechów
  • mdłości, ból brzucha
  • oszołomienie podobnie do tego odczuwanego po spożyciu alkoholu
  • ból i szum w uszach

 Dalsze objawy hipoksji, niedotlenienia organizmu:Objawy niedotlenienia koncentratory tlenu

Groźne powikłania wynikające z długotrwałej hipoksji. Na powikłania będą narażeni szczególne pacjenci, którzy lecza się na przewlekle choroby zwiane z zaburzeniami wymiany gazowej np. . chorzy na POChP. Spośród licznych powikłań warto wymienić :

  • wzrost produkcji erytrocytów
  • zaburzenia w procesie krzepnięcia krwi
  • upośledzenie funkcji pracy nerek (białkomocz)
  • nadmierny rozrost tkanki kostnej

Długo trwała hipoksja doprowadza do dramatycznego wyniszczenie organizmu, prowadzi do uszkodzenie różnych narządów i układów, dlatego istotne jest by nie dopuszczać do jej rozwoju. W tym miejscu warto zwrócić szczególna uwagę na pacjentów objętych DLT – domową terapią tlenową, wszak brak odpowiedniej, jakościowej kontroli saturacji może doprowadzić do pogorszenia stanu chorego.

Pulsoksymetr w POChP.

Do pomiaru saturacji używamy narzędzia zwanego pulsoksymetrem. Pulsoksymetr przeprowadzając pomiar nasycenia krwi tlenem wykorzystuje zjawisko spektrofotometrii transmisyjnej. Wykorzystuje fakt, iż hemoglobina utlenowana i odtlenowana ma inna barwę. Bada zależność pochłaniania przez tkanki promieniowania o dwóch różnych długościach fal. Pulsoksymetry analizują dwie różne długości fal: fale czerwoną i podczerwoną. Na postawie przenikania światła przez hemoglobinę uzyskujemy informację ile tlenu znajduje się w krwince. Obecnie na rynku mamy szeroki wybór pulsoksymetrów: dla dzieci dla dorosłych, na-palcowe, z detektorami oddechu, pomimo różnic w ich kształcie, kolorze czy zakresie kalibracji podstawowym zadaniem jest pulsoksymetra jest: pomiar saturacji. Prawidłowy, fizjologiczny zakres saturacji u zdrowego człowieka waha się miedzy: 95 -99%, u osób po 74 roku życia oraz u palaczy może być niższy. Wartości poniżej 90% świadczą o niedotlenieniu organizmu na poziomie tkankowym. By ustrzec się niebezpiecznej hipokasemii, w celach diagnostycznych i prewencyjnych używa się pulsometrów. Pulsoksymetr jest prostym narzędziem medycznym, służącym do nieinwazyjnego (przez skórnego) badania wysycenia krwi tlenem tzw. Saturacji. Większość dostępnych pulsoksymetrów oprócz saturacji krwi mierzy również tętno (częstotliwość pracy mięśnia sercowego). Jak działania pulsoksymetr?

Zasada działania pulsoksymetru.

Pulsoksymetr przeprowadzając pomiar nasycenia krwi tlenem posługuje się zjawiskiem spektrofotometrii transmisyjnej. Wykorzystuje fakt, iż hemoglobina utlenowana i odtlenowana ma inna barwę. Bada zależność pochłaniania przez tkanki promieniowania o dwóch różnych długościach fal. Pulsoksymetry wykorzystują dwie różne długości fal: fale czerwoną i podczerwoną. Na postawie przenikania światła przez hemoglobiną uzyskujemy informację ile tlenu znajduje się w krwince. Algorytm obliczania w wysokiej jakości pulsoksymetrach uniezależnia wynik saturacji od stopnia grubości skóry pacjenta, koloru skóry, posiadanych blizn czy lakieru do paznokci. Przyjmuje się, iż krew z założenia jest w kolorze czerwonym, jednak kolor ten może mieć różne odcienie. Krew natlenowana (krew płynąca w tętnicach) jest żywo czerwona, jest dużo jaśniejsza w porównaniu do krwi w której zawartość tlenu jest niższa (krew płynąca w łożysku żylnym), ta druga będzie ciemniejsza, czasem wręcz purpurowa.

Jaki pulsoksymetr wybrać dla siebie?

Obecnie na rynku mam dostęp do szeregu pulsoksymetrów, podstawowe modele są dostene już od kilkudziesięciu złotych, zaawansowane model posiadające certyfikaty jakości, generują koszty rzędu kilkuset. Przed dokonaniem zakupu zastanówmy się dla kogo pulsoksymetr ma być dedykowany dla dorosłego, dziecka, przewlekle chorej osoby czy sportowca. Czy to na oddział intensywnej terapii, na salę operacyjną, do karetki czy dla pacjenta w domu. Jeśli na być przeznaczony dla leczenia szpitalnego ważne by miał szeroki zakres kalibracji od 0-do 100%, dodatkową opcją będzie detektor oddechu, który świetnie sprawdza się przy intubacji pacjenta. Jeśli ma być to wybór dla ratownika, ważne by pulsoksymetr był mały, poręczny, niezawodny, uniwersalny jeśli chodzi o rozmiar, dawał wynik możliwe w jak najszybszym czasie oraz by niwelował artefakty i zaś pomiar mógłby być wykonany nie tylko na palcu poszkodowanego np. na płatku ucha. Jeśli to zakup do kontroli saturacji dla prywatnego pacjenta, to istotny jest zakres kalibracji, to czy będzie mieć zainstalowany alarm dźwiękowy, który powiadomi nas samych lub naszych bliskich o tym, że dzieje się coś niepokojącego. Czy będzie łatwy w obsłudze nawet dla osoby starszej oraz jak przedstawia się cena zakupu baterii.

Generalny podział wyróżnia :

Inny podzial grupuje pulsokometry ze względu na kalibrację pomiaru. Inny dzieli je na sprzęt dedykowany dla dorosłych i dzieci.

Kiedy pulsoksymetr jest niezbędny?                                                                                                            Kontrola natlenowania krwi, organizmu człowieka ma szczególne znaczenie :

  • w ciężkich, zaawansowanych chorobach układu oddechowego szczególnie w jednostkach chorobowych gdzie obserwuje upośledzenie przepuszczalności tlenu w pęcherzyków płucnych np. POChP, w zaostrzeniach astmy czy innych schorzeniach w dróg oddechowych.
  • w kontroli ciężkich chorób z zaburzeniami oddychania, szczególnie dla chorych korzystających z koncentratorów tlenu
  • w czasie zabiegu operacyjnego, w znieczuleniu ogólnym oraz w okresie pooperacyjnym
  • w przypadkach kiedy podejrzewamy, iż u pacjenta występuje niedotlenienie organizmu: wypadki, parzenia, zatrucia

Pulsoksymetr jest małym, prostym w obsłudze, praktycznym urzeczeniem, które często ratuje życie, zarówno na sali operacyjnej czy też w środowisku domowym. Decydując się na zakup warto zainwestować w dobrą jakość urządzenia, wszak w pewnych sytuacjach nie można pozwolić sobie nawet na małe pomyłki czy drobne awarie.

Zobacz teraz aktualną ofertę pulsoksymetrów napalcowych w promocyjnych cenach!