Powrót dzieci do szkół i przedszkoli często zbiega się w czasie z wszawicą. Dla wielu osób wciąż jednym z pierwszych skojarzeń na jej temat będzie brak higieny osobistej. Nic bardziej mylnego. Wszawica u dziecka lub dorosłego to problem, który może dotknąć każdego – nawet osoby wręcz przeczulone na punkcie częstego mycia włosów i skóry głowy. Po czym poznać, że ma się wszy i w jaki sposób szybko się ich pozbyć?
Skąd się biorą wszy?
Wszawica głowy to choroba pasożytnicza. Wywołuje ją stawonóg, wesz ludzka żywiąca się krwią. Niewielka (ok. 3-4 mm), ale szybka i sprytna. W ciągu minuty dorosła wesz może pokonać odległość równą 23 cm, a do włosów przyczepia się pazurkami czepnymi. Przez wiele lat powstało wiele mitów na temat wszawicy. Kojarzono ją z ubóstwem i brakiem higieny osobistej. Z tego powodu wszawica wciąż jest tematem tabu. To błąd, ponieważ wszawica może się szybko rozprzestrzenić. I tutaj docieramy do sedna sprawy – wszawicą można się zarazić poprzez kontakt z osobą chorą. Niekiedy wystarczy przypadkowe zetknięcie się głów, włosów, aby wszy mogły przejść z jednego obszaru na drugi. Większe ryzyko zarażenia się wszawicą głowową występuje u osób, które współdzielą z innymi akcesoria do włosów. Szczotki, grzebienie, gumki do włosów, opaski, spinki, ale i czapki czy chusty mogą stać się przyczyną rozwoju choroby. Warto dodać, że oprócz wszawicy głowowej wyróżnia się także kolejne dwie odmiany choroby – wszawicę łonową oraz odzieżową.
Jak wyglądają wszy u dzieci?
Rozpoznanie wszawicy nie należy do najłatwiejszych zadań. Wszy są małe i trudno je zobaczyć w gąszczu włosów. Mają także tendencję do „wpasowania” się kolorystycznego do otoczenia, w którym bytują. Nieco lepiej sprawa wygląda w przypadku gnid. Są to jaja wszy, które dzięki jasnej wydzielinie przytwierdzają się do włosów. Mogą przypominać łupież, jednak w porównaniu z nim mocno trzymają się kosmyków. Początkowo znajdują się bezpośrednio przy skórze głowy, jednak wraz ze wzrostem włosów oddalają się od ich nasady.
Wszy w szkole czy w przedszkolu to problem znany od pokoleń. Choroba dotyka głównie młodsze, kilkuletnie dzieci. Wspólne leżakowanie, zabawa we fryzjera – kolejne osoby zarażają się od swoich rówieśników, po czym choroba z łatwością przenosi się na ich członków rodziny. Do rozpoznania wszawicy dochodzi zwykle wtedy, gdy dziecko zaczyna się drapać po głowie i odczuwa silny świąd, zwłaszcza w okolicy skroni i potylicy. Szybka reakcja pozwoli opanować wszawicę i nie dopuścić zarówno do jej rozprzestrzeniania, jak i wyrządzenia większych szkód w obrębie skóry głowy i włosów.
Przebieg wszawicy
Głównym objawem wszawicy jest wspomniany już świąd. Pojawia się on jako reakcja organizmu po ukąszeniu wszy. Chęć drapania się bywa tak silna, że na skórze głowy mogą pojawić się rany. To z kolei prosta droga do rozwoju infekcji bakteryjnych i poważnych stanów zapalnych, których leczenie może wymagać podania antybiotyku. Zaczerwieniona, swędząca skóra głowy to niejedyne objawy wszy u dziecka czy dorosłego. Choroba ta może doprowadzić do powiększenia węzłów chłonnych.
Wszy uwielbiają, jak jest ciepło i wilgotno – pokryta drobnym potem czy sebum skóra głowy jest dla nich wymarzonym środowiskiem. Dorosłe wszy żyją około miesiąca, chyba że stracą dostęp do pożywienia, czyli krwi – poza głową człowieka mogą przeżyć ok. 1-2 dni. Jaja wszy wylęgają się w ciągu 6-10 dni, po upływie kolejnych kilkunastu stają się dorosłe i zyskują zdolność do rozmnażania się. Samica wszy może złożyć kilkaset jaj dziennie. Wszawica rozwija się błyskawicznie, a leczenie polega na usunięciu wielu pasożytów ze skóry głowy i włosów. Jak szybko pozbyć się wszy? Z pomocą przychodzą specjalistyczne preparaty z apteki oraz domowe metody na wszy.
Leczenie wszawicy
Wszy u dziecka oznaczają konieczność objęcia leczeniem wszystkich domowników oraz poinformowania szkoły czy przedszkola o rozwoju choroby i możliwości zarażenia się innych dzieci. Jeśli chodzi o skuteczne metody na wszy, wiele osób poleca domowe receptury. Mieszankę z majonezu i oliwy z oliwek czy olejki eteryczne, które mają „udusić” wszy i gnidy. Niestety, sposoby te nie zawsze przynoszą oczekiwane efekty, choć bywają dobrym uzupełnieniem leczenia. W aptece dostępne są różnego rodzaju preparaty na wszawicę – spraye, płukanki, szampony. Obecnie stawia się na produkty ze składem pozbawionym drażniących i często wywołujących alergię skóry silnych środków chemicznych.
Jak szybko pozbyć się wszy u dziecka? Najlepsze efekty daje wyczesywanie wszy i gnid z włosów oraz skóry głowy. Jest to zajęcie czasochłonne, jednak tylko ono pozwala skutecznie rozprawić się z problemem. W Novamed dostępne są różnego rodzaju akcesoria na wszy i gnidy – grzebienie do wyczesywania pasożytów, z odpowiednio gęsto rozłożonymi ząbkami, które dokładnie przeczesują każdy włos. Wyczesywanie włosów wykonuje się na suchych kosmykach, pasmo po paśmie. Warto zaopatrzyć się w zestaw grzebieni ze specjalną lupką, która pozwoli dojrzeć najgłębiej schowane wszy. Obok klasycznych grzebieni można postawić także na grzebienie elektroniczne, które wytwarzają napięcie elektryczne między włosami. Pozwala to na skuteczne uśmiercanie wszy i gnid jeszcze przed ich wyczesaniem. Akcesoria do włosów stosowane przez osoby zarażone należy wyrzucić lub zdezynfekować. Pościel, czapki, maskotki, z którymi śpi dziecko – wyprać w temperaturze 60 st. C.
Ile trwa pozbycie się wszy? Kuracje preparatami aptecznymi i wyczesywanie włosów należy powtarzać tak, aby usunąć również dopiero co wyklute młode osobniki. Można przyjąć, że średni czas leczenia to 10 dni. Jak w każdym przypadku, tak i tutaj sprawdza się powiedzenie – lepiej zapobiegać niż leczyć. Grzebienie na wszy i gnidy warto stosować profilaktycznie, dobrym nawykiem jest regularne sprawdzanie skóry głowy dziecka i przypominanie mu o tym, aby nie używać akcesoriów do włosów innych kolegów i koleżanek.
