W każdym obiekcie, w którym stosowane są narzędzia i akcesoria medyczne, konieczne jest przeprowadzanie regularnych sterylizacji. Proces ten ma za zadanie wyeliminowanie wszystkich form mikroorganizmów z powierzchni danego przedmiotu, a jego poszczególne etapy podlegają konkretnym normom. Jakie są główne przepisy dotyczące sterylizacji?
Wytyczne sterylizacji wyrobów medycznych
Sterylizacja, inaczej wyjaławianie, to proces mający na celu dogłębne oczyszczenie danego przedmiotu i usunięcie z niego wszelkich form mikroorganizmów. Odpowiednio przeprowadzone procedura sterylizacji zapobiega rozprzestrzenianiu się chorobotwórczych drobnoustrojów i zakażeniom personelu medycznego oraz pacjentów. I nie tylko. Normy sterylizacji obejmują zarówno placówki medyczne, jak i gabinety kosmetyczne, fryzjerskie czy studia tatuażu.
Wytyczne sterylizacji zostały przedstawione m.in. w wydanym w 2017 roku dokumencie „Ogólne wytyczne dla wszystkich podmiotów wykonujących procesy dekontaminacji, w tym sterylizacji wyrobów medycznych i innych przedmiotów wielorazowego użytku wykorzystywanych przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych oraz innych czynności, podczas których może dojść do przeniesienia choroby zakaźnej lub zakażenia”. Opisane w nim ogólne wytyczne sterylizacji zostały opracowane przez zespół, w skład którego wchodzą członkowie Stowarzyszenia Higieny Lecznictwa, Polskiego Stowarzyszenia Sterylizacji Medycznej oraz Narodowego Instytutu Leków.
Sterylizacja w gabinecie – przepisy, o których musisz pamiętać
Przepisy dotyczące sterylizacji jasno wskazują na to, w jakich sytuacjach i miejscach koniecznie jest przeprowadzanie wyjaławiania narzędzi i akcesoriów medycznych. Proces ten należy wykonywać wszędzie tam, gdzie z racji wykorzystywania danych narzędzi, może dojść do naruszenia ciągłości tkanki. O sterylność narzędzi musi zadbać nie tylko personel medyczny, ale i barber, tatuażysta, kosmetyczka czy nawet fryzjer. Normy sterylizacji są dopasowane do wielkości danej placówki i wykorzystywanych w pracy liczby zestawów narzędzi.
Zawarte we wspomnianym dokumencie wytyczne sterylizacji zwracają szczególną uwagę na sposób organizacji pracy i miejsca przeprowadzania całego procesu. Do najważniejszych zagadnień należy m.in. konieczność wydzielenia oddzielnych stref – skazanej i czystej – w obiekcie. W pierwszej z nich przeprowadza się m.in. sortowanie, mycie i dezynfekcje narzędzi, jak i przechowuje niezbędne środki dezynfekujące. W strefie czystej odbywa się suszenie wydezynfekowanych przedmiotów, tworzenie pakietów narzędzi czy dokumentacji potwierdzającej bezpieczeństwo i prawidłowość przeprowadzonej sterylizacji.
Przepisy dotyczące sterylizacji zwracają szczególną uwagę na stosowanie w procesie wysokiej jakości, certyfikowanych narzędzi, dopuszczonych do użytkowania na terenie UE. Ważne jest także dopasowanie liczby pracowników przeprowadzających cały proces sterylizacji do wielkości obiektu i liczby zestawów pracy.
Bezpieczeństwo sterylizacji
Wytyczne sterylizacji opisują wszystkie procedury związane bezpośrednio z przygotowaniem do sterylizacji, jak i transportem i przechowywaniem wyjaławianych narzędzi. Należy tutaj dodać, że bezpieczne i prawidłowe wyjaławianie jest możliwe dopiero po uprzednim oczyszczeniu i dezynfekcji narzędzi. Wszystkie akcesoria do sterylizacji podlegają regularnym kontrolą, a ich praca jest stale testowana i dokumentowana. Metoda sterylizacji powinna być dopasowana do rodzaju wyjaławianego przedmiotu. Najpopularniejszym i najbardziej ekonomicznym sposobem jest sterylizacja w autoklawie (dowiedz się, co to jest autoklaw i jak on działa). Stosunkowo szybka i prosta, choć i tutaj należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach. Jedną z nich jest to, jaki autoklaw wybrać do salonu czy gabinetu. Najwyższą klasą urządzenia jest autoklaw klasy B, z kolei najniższą – klasy S.
Sterylizacja bez autoklawu również jest skuteczna, choć rzadziej wykorzystywana w obiektach medycznych. Mowa o takich sposobach, jak sterylizacja gazowa z wykorzystaniem tlenku etylenu i formaldehydem. Jest to metoda wyjaławiania przede wszystkim przedmiotów z tworzyw sztucznych, które pod wpływem wysokiej temperatury się odkształcają. Do sterylizacji narzędzi wykorzystywane są także roztwory środków chemicznych, promieniowanie UV lub jonizujące. Częstym wyborem w przypadku najdelikatniejszych przedmiotów jest także sterylizacja w niskich temperaturach, przy pomocy nadtlenku wodoru i próżni.
Jeśli w ramach swojej pracy obowiązują Cię wytyczne sterylizacji, postaw na sprawdzone akcesoria, które pomogą Ci w bezpiecznym i prawidłowym wyjaławianiu narzędzi. W ofercie Novamed dostępne są autoklawy przeznaczone do małych salonów kosmetycznych, gabinetów lekarskich czy szpitali. Zakup certyfikowanego urządzenia ze sprawdzonego źródła to jedno. Pamiętaj także o przestrzeganiu instrukcji producenta sprzętu. Chcesz wiedzieć więcej na ten temat? Sprawdź, jak działa sterylizacja w autoklawie.
